Doğum şəhadətnamənizin elektron sistemə necə yazıldığını bilirsinizmi? – Yoxladın, çox vacibdir
Sovet dövründə verilmiş doğum haqqında şəhadətnamələr qeydiyyat şöbələrinin arxivindən elektron sistemə salınır. Hər kəsin “ASAN xidmət” mərkəzinə üz tutub şəhadətnaməsini elektron sistemdəki şəhadətnamə ilə tutuşdurması məsləhətdir, çünki bu prosesdə yol verilən səhvlər bir sıra problem yaradır.
Əvvəla, sovet dövrünün şəhadətnamələrinin bəzisi tam rusca yazılıb. İndi qeydiyyat şöbələrinin işçiləri rusca yazılmış ad-soyadları, ata-ana adlarını elektron sistemə heç də həmişə səlis oturda bilmirlər.
İkincisi, vaxtilə doğum haqqında şəhadətnamələrdə yol verilən hərf səhvlərinin bəzisi sonradan – pasport, şəxsiyyət vəsiqəsi alanda düzəldilib. Amma elektron sistemə qeydiyyat şöbələrinin arxivindəki səhv variantlar daxil edilir.
Üçüncüsü, doğum haqqında şəhadətnamələrin hələ birbaşa elektron sistemə salınmaqla verilmədiyi dövrlərdə bu tip şəhadətnamələrin arxivdəki kökü ilə sonradan ata-anaya, vətəndaşın özünə verilən variantı heç də həmişə üst-üstə düşməyib. Tutalım, uşaq doğulanda arxivdə ilk olaraq ad Mamed kimi qeyd olunub. Şəhadətnamə tərtib olunub valideynlərə təqdim ediləndə isə ad Məmməd, yaxud Məhəmməd kimi yazılıb. Beləliklə, qeydiyyat şöbələrinin arxivində, yəni şəhadətnamənin kökündə ad Mameddir, illər uzunudur vətəndaşın yararlandığı şəhadətnamədə və digər sənədlərində isə adı Məmməd, yaxud Məhəmməddir. Problem ondadır ki, şəhadətnamələr elektron sistemə arxivdəki kökə əsaslanmaqla daxil edilir. Ona görə də elektron sistemdəki adlar vətəndaşın digər sənədlərdəki adına uyğun gəlmir.
Dördüncüsü, bəzən uşaq doğulanda ona verilən ad az sonra – şəhadətnamə alınanda dəyişdirilib. Belə hallar xüsusən sovet dövründə çox olub. Yeni doğulan uşağın adı arxivdə kökdə, tutalım, ilkin olaraq Həsən kimi qeyd edilib, valideynlər gedib şəhadətnaməni alanda isə uşağın adını tam fərqli, məsələn, Orxan yazdırıblar, sonradan da bütün sənədlərə məhz Orxan adı qeyd olunub, uşaq bu adla böyüyüb, rəsmi sənədlərdə adı həmişə Orxan kimi gedib. Lakin indi elektron sistemdə onun adı Həsən gedir.
Ən böyük problem də ondadır ki, doğum haqqında sənədin tələb olunduğu ciddi hüquqi prosedurlar zamanı, tutalım, varisliklə əlaqədar rəsmiləşdirmədə “ASAN xidmət” “Həsən”i Orxan, “Mamed”i Məhəmməd kimi tanımaqdan imtina edir, yəni varisliyi rəsmiləşdirmir. Orxana deyilir ki, getsin ona şəhadətnamənin yazıldığı qeydiyyat şöbəsinə, sənədin kökündə “Həsən”i ləğv elətdirib “Orxan” yazdırsın. Orxan qeydiyyat şöbəsinə gedir və təbii ki, şöbə bu düzəlişi etməkdən boyun qaçırır. Nəticədə bir yol qalır: məhkəməyə müraciət edib, “Həsən”in “Orxan” olduğunu sübuta yetirmək.
Artıq bir sıra Azərbaycan vətəndaşları bu cür hallarla üzləşməkdədir. Nəzərə alsaq ki, bir müddət sonra sənədlə əlaqəli əməliyyatların hamısı elektron sistemlə aparıla, kağız daşıyıcıların ümumiyyətlə üzünə də baxan olmaya bilər, o halda problemin qabaracağı, dərinləşəcəyi şübhəsizdir. Hələlik heç də hər yetkin vətəndaş hər dəm doğum haqqında şəhadətnaməsindən istifadə etmir, amma bir gün nə vaxtsa bu şəhadətnamə tələb olunacaq. Sistemdə onun, yaxud ata-anasının ad-soyadının başqa sənədlərdəki ad-soyadlara uyğun gəlib-gəlmədiyi məhz o vaxt bilinəcək və həmin vaxt vətəndaşın ya bəxti gətirəcək, heç bir problem olmayacaq, ya da vətəndaş, necə deyərlər, durduğu yerdə işə düşəcək, arxivlərin, məhkəmələrin qapısını döymək məcburiyyətində qalacaq./Medianews.az/