“Sosial şəbəkə asılılığı insanın həyat keyfiyyətini aşağı salır” – Psixoloq
Son illər sosial şəbəkələrin istifadəsi sürətlə artıb. Əvvəlcə sadəcə ünsiyyət və məlumat mübadiləsi üçün nəzərdə tutulan bu platformalar indi insanların gündəlik həyatının böyük hissəsini təşkil edir. Mütəxəssislərin fikrincə, sosial şəbəkələrdən həddən artıq istifadə asılılığa çevrilir və psixoloji problemlərə yol açır.
Klinik psixoloq Ramilə Qasımova mövzu ilə bağlı BiG.AZ-a açıqlamasında bildirib ki, sosial şəbəkə asılılığı beynin “mükafat sistemi” ilə sıx bağlıdır:
“İnsan telefonuna bildiriş gəldikdə və ya paylaşımına bəyənmə aldıqda beyində dopamin ifraz olunur. Bu, müvəqqəti sevinc hissi yaradır. Lakin zamanla insan bu hissi daha çox yaşamaq üçün şüursuz olaraq sosial şəbəkədə daha çox vaxt keçirməyə başlayır. Nəticədə real həyatdakı münasibətlər ikinci plana keçir, asılılıq formalaşır”.
Psixoloqun sözlərinə görə, bu halın uzunmüddətli təsirləri ciddi ola bilər:
Sosial təcrid və təkliyə meyl
Özünü dəyərsiz hiss etmə
Konsentrasiya və yaddaş problemləri
Yuxu pozuntuları
Həddindən artıq müqayisə nəticəsində özünə inamın azalması
O qeyd edib ki, xüsusilə yeniyetmələr və gənclər sosial şəbəkələrdən daha çox təsirlənirlər:
“Gənc yaş dövründə şəxsiyyət formalaşır. Bu mərhələdə davamlı olaraq başqaları ilə müqayisə aparmaq, təsdiq axtarmaq özgüvəni zəiflədir. Sosial şəbəkələrdəki idealizə olunmuş görüntülər reallıqla üst-üstə düşmədiyi üçün psixoloji gərginlik yaradır.
Mütəxəssis sosial şəbəkə asılılığından qorunmaq üçün:
Telefon və sosial şəbəkələr üçün gündəlik vaxt limiti qoymaq
Gecə yatmazdan ən az 1 saat əvvəl sosial şəbəkədən uzaq durmaq
Vaxtı daha faydalı fəaliyyətlərə – idman, kitab oxuma və ünsiyyətə sərf etmək
Real münasibətləri möhkəmləndirmək və ünsiyyətdə daha çox “üzbəüz” olmağa çalışmaq
Əgər insan sosial şəbəkədən ayrıldıqda güclü narahatlıq, əsəbilik və ya boşluq hissi yaşayırsa, artıq bu, asılılıq əlamətidir. Belə vəziyyətdə mütləq psixoloq dəstəyinə müraciət etmək lazımdır”.
