Həbsxana xəstəxanalarına nəzarət sərtləşir

Tələblərin müalicə müəssisələrinin müəyyən şəxslər üçün faktiki olaraq “yumşaldılmış cəza rejimi” funksiyasına çevrilməsinin qarşısını almağa yönəlməsi iddiası doğrudurmu – vəkilin şərhi

Cəzaçəkmə müəssisələrinin daxili intizam qaydalarında dəyişiklik edilib. Bununla bağlı ədliyyə naziri Fərid Əhmədov müvafiq qərar imzalayıb. Sənədə əsasən, müalicə müəssisəsində, o cümlədən ixtisaslaşdırılmış müalicə müəssisəsində təsərrüfat və məişət xidməti işi üçün saxlanılan məhkumların sayı Ədliyyə Nazirliyinin Tibb baş idarəsi ilə razılaşdırılmalıdır.

Həmçinin təsərrüfat və məişət xidməti işlərini yerinə yetirmək üçün məhkumların seçilmə qaydası aşağıdakı kimi olacaq:

Məhkumlar təsərrüfat və məişət xidməti işlərinə yalnız Ədliyyə Nazirliyinin Tibb baş idarəsi tərəfindən verilən və yerinə yetirilməsi nəzərdə tutulan işlərin görülməsinə yararlı olmalarını təsdiq edən sağlamlıq haqqında tibbi arayış əsasında cəlb edilə bilərlər. Obliqat qruplara aid məişət xidmətinə cəlb edilmiş məhkumlar dövri olaraq ildə 2 dəfə müvafiq tibbi müayinələrdən keçirilməlidirlər.

Təsərrüfat və məişət xidməti işlərinə məhkumlar müvafiq xidmət sahələrinin rəisləri tərəfindən əməliyyat xidməti ilə razılaşdırılmaqla seçilir. Müalicə müəssisəsində, o cümlədən ixtisaslaşdırılmış müalicə müəssisəsində təsərrüfat və məişət xidməti işlərinə seçilən məhkumların siyahısı Ədliyyə Nazirliyinin Tibb baş idarəsi ilə, əməliyyat-axtarış fəaliyyəti ilə bağlı həmin müəssisələrə keçirilən şəxslərin siyahısı isə PX tərəfindən ədliyyə naziri ilə razılaşdırılır.

Məhkumlar müəssisənin təsərrüfat və məişət xidməti işlərinə cəzaçəkmə müəssisəsi rəisinin əmri ilə təyin olunur və əmrdən çıxarışlar onların şəxsi işlərinə əlavə olunur.

Müalicə müəssisələrində məhkumların müayinə və müalicə dövründə təsərrüfat və məişət işlərinə cəlb edilməsinə yol verilmir.  

Təsərrüfat və məişət xidməti işlərinə cəlb olunmuş məhkumlar bir dəstəyə ayrılırlar. Onların vəzifələri müvafiq xidmət sahələrinin rəisləri tərəfindən müəyyənləşdirilir.

Yataqxana tipli adi yaşayış binaları (kameralar) üzrə növbətçilik edən məhkumların vəzifələri bu qaydalarla müəyyən edilir.

Roman Qaraşov

Vəkil Roman Qaraşov “Yeni Müsavat”a açıqlamasında bildirdi ki, ədliyyə nazirinin qərarı ilə müalicə müəssisələri daha yüksək institusional nəzarət altına alınır: “Məhkumların belə işlərə yalnız tibb baş idarəsinin verdiyi xüsusi tibbi rəy əsasında buraxılması, seçimin müvafiq əməliyyat strukturları ilə razılaşdırılması və siyahıların mərkəzləşdirilmiş qaydada təsdiqi, müalicə müəssisələrində fəaliyyətin şəffaflığını artıran və fərdi istisnalara yol verilməsini minimuma endirən hüquqi mexanizm formalaşdırır. Bu dəyişikliklər, əslində, müalicə müəssisələrinin rejim yumşaqlığına dair cəmiyyətdə mövcud olan təsəvvürlərin normativ müstəvidə yenidən tənzimlənməsinə yönəlmiş addım kimi dəyərləndirilə bilər. Bununla belə, normativ akt məzmunu etibarilə konkret olaraq “varlı məhkumlar”ı və ya keçmiş dövlət rəsmilərini hədəfə alan hüquqi norma xarakteri daşımır. Lakin hüquq tətbiqi və kriminoloji baxımdan dəyişikliklərin məhz həmin məhkum kateqoriyası ilə bağlı ictimai narazılıqlar fonunda nəzarəti gücləndirmək məqsədinə xidmət etdiyi qənaəti ortaya çıxır. Çünki tibbi arayışın məcburiliyi, əməliyyat-axtarış orqanlarının prosesə daxil edilməsi, müalicə dövründə istənilən işə cəlb edilmənin qadağan olunması kimi tələblər, müalicə müəssisələrinin müəyyən şəxslər üçün faktiki olaraq “yumşaldılmış cəza rejimi” funksiyasına çevrilməsinin qarşısını almağa yönəlib. Nəticə etibarilə, qərar fərqli statusa malik məhkumlar arasında ayrı-seçkiliyin qarşısını alan, cəzanın icrasında bərabərliyi təmin etməyə səy göstərən və ümumi nəzarət mexanizmini gücləndirən hüquqi addım kimi çıxış edir”.

Nigar HƏSƏNLİ,
“Yeni Müsavat”