Ümumdünya Ticarət Təşkilatına daxil olmaq böyük bir prosesdir

Prezident İlham Əliyevin Davosda Çin CGTN telekanalına verdiyi müsahibədə Ümumdünya Ticarət Təşkilatına (ÜTT) daxil olmanın önəmi və bunun Azərbaycana gətirəcəyi faydalar haqqında danışması, ölkənin qlobal iqtisadiyyatla inteqrasiyasının əhəmiyyətini bir daha vurğuladı. Bu mürəkkəb prosesin iqtisadi, siyasi və sosial nəticələri həm Azərbaycanın gələcəyi, həm də beynəlxalq münasibətlərdəki mövqeyini müəyyənləşdirəcəkdir. Azərbaycanın ÜTT-ə üzvlüyü üçün müzakirələr illərdir ki, davam edir. ÜTT, dünya ticarətini tənzimləyən və üzv dövlətlər arasında sərbəst ticarəti təşviq edən beynəlxalq təşkilatdır. Bu təşkilata üzv olmaq, Azərbaycana qlobal bazarlara daha asan çıxış imkanı verəcək, yerli istehsalçılara dünya miqyasında rəqabət qabiliyyəti qazandıracaqdır.

Prezident İlham Əliyev müsahibəsində bildirdi ki, ÜTT-ə üzvlük, ölkənin ticarət siyasətini daha şəffaf və qarşılıqlı etimadlı etməyə imkan yaradacaq. Bu, Azərbaycanın dünya iqtisadiyyatına daha dərin inteqrasiyasına və ticarət əlaqələrinin genişlənməsinə xidmət edəcək. Bununla yanaşı, ÜTT-ə üzvlük, Azərbaycana xarici investisiyaların cəlb edilməsində mühüm rol oynayacaq. Qlobal ticarət sisteminə daxil olan ölkələrə xarici investorlar daha çox inam göstərir, çünki bu, ticarət mübahisələrinin həllində hüquqi çərçivənin və ədalətli ticarət qaydalarının təminatıdır. Həmçinin, ÜTT-ə daxil olmaq, Azərbaycan üçün texnoloji yeniliklərin gətirilməsi və iqtisadiyyatın diversifikasiyası baxımından böyük bir fürsət olacaqdır.

Prezident İlham Əliyev, Azərbaycanda həyata keçirilən islahatların ÜTT-nin qaydalarına uyğun olduğunu və ölkənin beynəlxalq ticarət mühitində iştirak etməyə tam hazır olduğunu vurğuladı. Bu, Azərbaycanın siyasi və iqtisadi sabitliyini  göstərir və ölkənin qlobal bazarlarda daha effektiv iştirakını təmin edir. ÜTT-ə üzv olmaq, eyni zamanda Azərbaycanın çoxşaxəli diplomatiyasının da bir təzahürüdür. Dövlət, yalnız regional deyil, qlobal səviyyədə də öz yerini möhkəmləndirir. Bu, Azərbaycanın beynəlxalq mövqeyinin güclənməsinə və dünya  iqtisadiyyatında  daha mütəşəkkil bir oyunçu olmasına zəmin yaradır. Nəticə olaraq, Ümumdünya Ticarət Təşkilatına üzvlük, Azərbaycanın iqtisadiyyatını müasirləşdirəcək, ticarət əlaqələrini genişləndirəcək və qlobal iqtisadiyyatda daha güclü bir mövqe qazanmasına şərait yaradacaq. Prezident İlham Əliyevin Davosda verdiyi müsahibə, Azərbaycanın bu istiqamətdə atdığı mühüm addımların və beynəlxalq aləmdəki mövqeyinin aydın təsviridir. Bu proses, həmçinin Azərbaycanın gələcək inkişafı üçün mühüm bir mərhələ olacaqdır.

Ölkəmiz üçün son illərin ən mühüm nailiyyəti ərazi bütövlüyümüzün və suverenliyimizin tam bərpası oldu. Biz bunu beynəlxalq hüququn norma və prinsiplərinə əsaslanaraq, BMT Nizamnaməsinə və BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinə uyğun olaraq həyata keçirdik. Demək olar ki, 30 il ərzində bu, bizim milli ideyamız idi və biz hədəfimizə nail olmaq, ədaləti bərpa etmək üçün bütün səylərimizi səfərbər etdik. Əfsuslar olsun ki, beynəlxalq hüququn normaları işləmədi və beynəlxalq təşkilatlar yardımçı olmadılar. Çünki çoxsaylı beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən qəbul edilmiş qətnamələr, sadəcə, kağız üzərində qalmışdı. Biz bunu özümüz həll etməli, ədaləti özümüz bərpa etməli olduq. Bu, bir daha onu nümayiş etdirir ki, indi dünyanın həqiqətən də beynəlxalq öhdəliklərə tam hörmət edilməsinə ehtiyacı var.

Biz hələ də Ümumdünya Ticarət Təşkilatının üzvü deyilik, baxmayaraq, uzun illərdir, deyərdim, bir neçə onilliklərdir ki, danışıqların aktiv mərhələsindəyik. Bu prosesin məntiqi yekunlaşmamasının səbəbi sırf sizin dediklərinizdir. Proteksionizm, ikili standartlar, tariflər – bütün bunlar Ümumdünya Ticarət Təşkilatının təməl dəyərlərinə ziddir. Biz görürük ki, ölkələr öz bazarlarını qorumaq üçün tarifləri tətbiq edir, proteksionizm üsullarından istifadə edirlər və bu da Ümumdünya Ticarət Təşkilatının prinsiplərinə tamamilə ziddir.

Buna görə də biz danışıqlar prosesindəyik. Lakin, eyni zamanda, biz üstünlükləri və zəif tərəfləri ciddi qiymətləndiririk. Bizi narahat edən məqamlardan biri bizim indi müzakirə etdiyimiz mövzudur. Digəri isə ondan ibarətdir ki, bizim sənayemiz və ixrac potensialımız bunun üçün yaxşı hazır olmalıdır. Çünki bu vaxtadək bizim ixracın əsas hissəsi qazıntı enerji növləridir. Bunun üçün Ümumdünya Ticarət Təşkilatına üzv olmaq lazım deyil. Ölkə əmtəələrini bazarda satır.

Beləliklə, bazarlarını bütün dünyaya açmaqla Ümumdünya Ticarət Təşkilatına üzv ölkələr rəqabəti artıracaq. Lakin, eyni zamanda, onlar yerli istehsalçıların maraqlarına ziyan vura bilərlər. Beləliklə, biz bu prosesi balanslaşdırırıq və gələcək danışıqlar prosesində maksimum müsbət şərtləri əldə etməyə çalışırıq. Mən artıq demişəm ki, Azərbaycanın iqtisadiyyatı özünü təmin edir. Bizim ÜDM-ə münasibətdə ən aşağı səviyyəli xarici borcumuz var. Bizim konvertasiya oluna bilən valyuta ehtiyatlarımız xarici borcumuzu 14 dəfə üstələyir. Beləliklə, hər hansı əlavə bir imtiyaz lazım deyil. Biz malik olduqlarımızı itirmək istəmirik. Lakin, eyni zamanda, təşkilata qoşulma ilə bağlı bütün təkliflərimiz, – istər ikitərəfli əlaqələr istiqamətində ölkələrlə danışıqlar prosesində, istərsə də ümumilikdə təşkilatla bağlı, – qəbul olunarsa, hesab edirəm ki, proses daha da rəvan gedər. Bildiyiniz kimi, ötən il Çin və Azərbaycan rəsmi olaraq strateji tərəfdaş oldular. Ötən yay mənim Çinin Sədri ilə görüşümdən sonra strateji tərəfdaşlıq üzrə müvafiq Bəyannamə qəbul edildi və bu, bizim ikitərəfli əlaqələrdə çox mühüm siyasi addımdır. Strateji tərəfdaşlıq çox yüksəksəviyyəli qarşılıqlı etimad, əməkdaşlıq deməkdir və biz təkcə Ümumdünya Ticarət Təşkilatına deyil, müxtəlif beynəlxalq təşkilatlara qoşulma məsələsi daxil olmaqla Çin ilə tərəfdaşlığımızın genişləndirilməsini arzulayır.

Aygün Əliyeva,
YAP Xətai rayon təşkilatının General Şıxlinski 56/2 ünvanı ərazi partiya təşkilatının üzvü