İQTİSADİ İNKİŞAF TEMPLƏRİ
Müstəqil Azərbaycan dövlətinin qurucusu Ulu Öndər Heydər Əliyevin ideyaları əsasındatərəqqiyolundainamlaaddımlayandövlətimizhazırdaiqtisadi, sosial, siyasivəmədəniinkişafınıntarixidönüşmərhələsiniyaşayır. Öztarixiərazibütövlüyünütəminetməkləölkəmizyeniqlobalreallıqlarfonundanövbətivədahaböyüktransformasiyaastanasınakeçidedir.
Ölkəniniqtisadiinkişafınınəsasgöstəriciləri – əhalininhəyatsəviyyəsi, iqtisadiyyatınrəqabətqabiliyyəti, ölkəninümumidaxiliməhsulu, ümumimilliməhsulu, adambaşınainsankapitalıvəiqtisadiazadlıqindeksidir.
İqtisadiyyatıninkişafınınəsashərəkətvericiqüvvəsiinsankapitalıvəonunyaratdığıyeniliklərdir. İnsankapitalıdeyərkən, insanlarıntəhsil, səhiyyə, elm, əməkşəraitivəhəyatsəviyyəsininyüksəldilməsinəçəkilənxərclərnəzərdətutulur.
UzunillərAzərbaycandauğurlahəyatakeçirilənsosial-iqtisadiislahatlarmilliiqtisadiyyatındavamlıinkişafını, onunmaliyyədayanıqlığınıngüclənməsinivəsürətləmüasirləşməsini, müasirsosial-iqtisadiinfrastrukturquruculuğuproseslərininsürətlənməsini, habeləbirçoxsosialproblemlərinardıcılşəkildəhəllinivəxalqınmaddirifahınınyüksəlməsini, innovasiyalarınsürətləmənimsənilməsinivəinsankapitalınındavamlıinkişafınıtəminetməkdədir.
Azərbaycandünyamiqyasındasabitvədayanıqlıiqtisadiyyatı, eləcədəböyükmaliyyəresurslarıolan, mühümgeosiyasivəgeoiqtisadimövqetutan, qlobalenerjitəhlükəsizliyinintəminatındastratejiroloynayandövlətəçevrilmişdir. Azərbaycanbeynəlxalqvəregionaləməkdaşlığasanballıtöhfələrverir, ölkəmizintəşəbbüsüvəiştirakıiləqloballayihələruğurlaicraedilir. ArtaniqtisadigücvəbeynəlxalqnüfuzAzərbaycanaCənubiQafqazınvəətrafregionlarıniqtisadiyyatlarınınmənzərəsinidəyişdirməyəqadirolanirilayihələrintəşəbbüskarıkimiçıxışetməkimkanıyaratmışdır. Bulayihələrinuğurlahəyatakeçirilməsiölkəmizinregiondaproseslərininkişafvektorunumüəyyənedənvədünyaiqtisadiyyatındasözsahibiolan “qlobaloyunçu” statusunutəminetmişdir.
Sosial-iqtisadiinkişafdadövlətinxüsusirolu, neftsərvətinindinamikinkişafasəmərəlivəağıllıinteqrasiyası, dövlətinvestisiyalarınınyüksəkhəcmiiqtisadiquruculuğunbirincimərhələsindəkibaşlıcaməqsədlərin – ölkənintarixicoğrafisərhədlərinibərpaetməklədövlətsuverenliyininvəmillitəhlükəsizliyinmöhkəmləndirilməsi, daxiliictimai-siyasisabitliyinvəictimaikonsolidasiyanıntəminedilməsindəmühümroloynamışdır
Özəl sektorun, o cümlədən mikro, kiçik və orta sahibkarlığın inkişafı yeni və daha səmərəli stimullar və inkişaf mühiti hesabına sürətlənəcək, özəl və xarici investorların ölkə iqtisadiyyatında fəallığı artacaq, qeyri-xammal ixracı genişlənəcəkdir.
Qeyri-neft/qaz sektoruna, xüsusilə ərzaq təhlükəsizliyinin daha da gücləndirilməsini təmin edən, ixrac potensialının artırılmasına və kənd yerlərində rifahın yüksəlməsinə töhfə verən rəqabətqabiliyyətli aqrar istehsal və emalı sənayesinə dövlət dəstəyi və investisiyalar cəlb olunacaq, innovasiyalar, habelə dövlət‒özəl tərəfdaşlığı ilə bu sahədə resurs və xidmət təminatı gücləndiriləcək.
Dövlətə məxsus olan hüquqi şəxslərin fəaliyyətinin iqtisadi səmərəsi yüksələcək, iqtisadiyyatda şəffaflıq daha da artacaq, iqtisadi idarəetmənin keyfiyyəti yeni səviyyəyə qalxacaqdır. Dövlət əmlakının özəlləşdirilməsi və dövlət‒özəl tərəfdaşlığının genişləndirilməsi, dövlətə məxsus olan hüquqi şəxslərin restrukturizasiya tədbirlərinin həyata keçirilməsi, burada dövlət payının azaldılması sahəsində müvafiq işlər görüləcəkdir.
Makroiqtisadi və maliyyə sabitliyinin qorunması, dövlət büdcəsinin dayanıqlığının və səmərəliliyinin artırılması mexanizmləri təkmilləşdiriləcəkdir. Kapital bazarının inkişaf mühitində əhəmiyyətli dəyişikliklər baş verəcək, real sektorun və sahibkarlığın maliyyə xidmətlərinə və resurslarına çıxış imkanlarının genişləndirilməsi mexanizmləri gücləndiriləcəkdir.
İnsankapitalınındavamlıinkişafıvəyenikeyfiyyətətransformasiyasımühitidahadatəkmilləşəcək, milliiqtisadiyyatdainnovasiyalarınsürətləmənimsənilməsiüçünzəruriekosistemformalaşacaq, ölkəninyaşılenerjiməkanınaçevrilməsivəətrafmühitinsağlamlaşmasıproseslərisürətlənəcəkdir.
İnnovasiyalartəşviqediləcək, müasirtexnolojihəllərintətbiqigenişləndiriləcək, buəsasdaiqtisadiyyatıneffektivlikəsasındainkişafıvərəqabətədavamlılığıtəminolunacaqdır.
Əhalininsosialmüdafiəsi, xüsusiləhəssastəbəqələrinsosialtəminatıgücləndiriləcək, pensiyasistemindəmühümkeyfiyyətdəyişikliyibaşverəcəkdir.
Nəhayət, ölkəninsosial-iqtisadiinkişafındatarixidönüşdövrüvəyenistratejimərhələolanişğaldanazadedilmişərazilərinbərpasıvəölkəiqtisadiyyatınareinteqrasiyasıəsasındaburegionaböyükqayıdıştəminediləcəkdir.
Son 10 ildəəsasnailiyyətlər: Beşfundamentalnəticə ─ qalibdövlət, beynəlxalqnüfuz, təhsillicəmiyyət, böyükiqtisadipotensialvəyüksələnrifahölkənin 10 illiksosial-iqtisadiinkişafnailiyyətlərinixarakterizəedir. Bunailiyyətləruzunmüddətlidövrdəölkəiqtisadiyyatıüçünkeyfiyyətcəyenisosial-iqtisadiinkişafsimasınınformalaşmasınaböyüktöhfəverəcəkdir. Əldəolunmuşnailiyyətlərson 10 ildəhəyatakeçiriləngenişmiqyaslıhədəflərəhesablanmışislahatlarınnəticəsidir.Tarixdəazölkətapmaqolarki, cəmi 30 ilərzindəbeləuğurhekayəsiyazabilsin.
DövlətimizinbaşçısıİlhamƏliyevinSərəncamıilə «Azərbaycan 2030: sosial-iqtisadiinkişafadairMilliPrioritetlər»intəsdiqlənməsidəartıqyenihədəflərinmüəyyənləşdirildiyinivəəvvəlkiillərdəəldəolunanuğurlarəsasındagələcəyəinamlaaddımladığımızıtəsdiqləyir. Azərbaycanıniqtisadiinkişafmodelidünyadaözünütəsdiqləyib
DövlətbaşçısıİlhamƏliyevindediyikimi, əsashədəfimiziqtisadiyyatımızıbundansonradahadaşaxələndirməkvədayanıqlıinkişafmodelinitəkmilləşdirməkdir.
Nərgiz Əhmədova, YAP Bərdə rayon təşkilatı fəalı, Bərdə şəhər2-nömrəli tam orta məktəbin müəllimi .