8 Noyabr – Zəfər günü
Hər bir xalqın tarixində unudulmaz, silinməz izlər qoyan, qürur duyacağı tarixlər olur. Azərbaycan tarixi üçün bu tarix “8 noyabr-Zəfər günü”dür. Bu tarix bizim haqq-ədalət səsimizi dünyaya çatdırdığımız, illərlə davam edən həsrətin bitdiyi gündür.
Azərbaycan 30 ilə yaxın müddətdə ərazisinin 20%-ni işğal etmiş Ermənistanla danışıqlar apararaq Ermənistan- Azərbaycan münaqişəsini sülh yolu ilə nizamlamağa çalışdı. Çünki Azərbaycan xalqı tarixən sülhsevər bir xalq olub, ancaq bu danışıqlar heç bir nəticə vermədi. Əksinə, ermənilər bu 30 il müddətində dəfələrlə atəşkəsi pozur və təxribatlar törədirdilər. Azərbaycan bu işğalla barışa bilməzdi və barışmadı da. Artıq haqq-ədalətin bərqərar olacağı zaman gəlib çatmışdı.
2020-ci il sentyabrın 27-də saat 06:00 radələrindən başlayaraq Ermənistanın hərbi-siyasi rəhbərliyinin əmri ilə Ermənistan silahlı qüvvələri Azərbaycan ordusunun cəbhə zonasında yerləşən mövqelərini, Tərtər, Ağdam, Füzuli və Cəbrayıl rayonlarının təmas xəttində yerləşən kəndlərini atəşə tutdu. Ali baş komandanın əmri ilə Azərbaycan ordusu əks tədbirlər görməyə başladı. Sentyabrın 27-də Azərbaycan ordusu “Dəmir yumruq” əməliyyatına başladı. 28 sentyabr saat 00:00-dan etibarən Azərbaycan Respublikası ərazisində hərbi vəziyyət və qismən səfərbərlik elan olundu.
Azərbaycan prezidenti Vətən müharibəsinin gedişində xlqa ilk müraciətində bütün cəmiyyəti qəti qələbəyə köklədi: “Biz haqq yolunadayıq. Bizim işimiz haqq işidir. Biz zəfər çalacağıq. Qarabağ bizimdir, Qarabağ Azərbaycandır! Artıq ordu xalq birliyi yaranmışdı. Arxa cəbhədə xalq orduya dəstək durur, əllərindən gələn yardımı əsirgəmirdi.
Azərbaycan ordusuun “Dəmir yumruq” əməliyyatının ilk günlərində Füzuli və Tərtər istiqamətində , Murovdağda strateji məntəqələr azad edildi. 2020-ci il oktyabrın 3-də Tərtərin Madagiz kəndi işğaldan azad edildi. Bu şimal cəbhəsində irəliləmək üçün əhəmiyyətli qələbə idi. Həmin gün Əlham Əliyev kəndin tarixi adı olan Suqovuşan adının bərpa edildiyini açıqladı. 2020-ci il oktyabrın 4-də cənub cəbhəsində Cəbryıl şəhəri azad edildi. 2020-ci il oktyabrın 9-da Hadrut qəsəbəsi azad edilərək, Xocavənd rayonunun ərazisində əlverişli mövqelər ələ keçirildi.
Beləliklə, “məğlubedilməz rməni ordusu” mifini məhv edən Azərbaycan ordusu Ermənistan hakimiyyətini atəşkəs istəməyə məcbur etdi. Rusiyanın təşəbbüsü ilə münaqişə tərəflərinin XİN-ləri Moskva şəhərində 9-10 oktyabr görüşlərində atəşkəslə bağlı razılıq etməsinə baxmayaraq, bir neçə saatdan sonra Ermənistan tərəfi yenidən hücum etdi. Buna görə də, əks hücuma keçən ordumuz:
2020-ci il oktyabrın 17-də Füzuli şəhərini işğaldan azad etdi.
2020-cil oktyabrın 18-də Xudafərin körpüsü üzərində üçrəngli bayrağımız qaldırıldı.
2020-ci ilin oktyabrın 20-də Zəngilan şəhərini işğaldan azad etdi.
2020-ci il oktyabrın 22-də Zəngilanın Ağbənd qəsəbəsini azad edərək İranla dövlət sərhədini tam nəzarətə götürdü.
2020-ci il oktyabrın 20-dən sonra Laçın dəhlizinə doğru irəliləyərək Dağlıq Qarabağdakı separatçıları Ermənistanla birləşdirən əsas magistral yolun 10km-dəki artilleriya vasitəsilə buraya nəzarət etməyə başladı.
2020-ci il oktyabrın 25-də Qubadlı rayonunu işğaldan zad etdi.
2020-ci il oktyabrın sonlarında Çanaqçı kəndini işğaldan etdikdən sonra ardından da strateji Şuşa-Laçın yolunun bir hissəsinə nəzarəti ələ keçirdi. Bu zaman Şuşa ətrafında lokal döyüşlər başladı.
2020-ci il noyabrın 8-də Şuşa şəhərini işğaldan zad etdi.
2020-ci il noyabrın 9-da 71 kəndi, bir qəsəbəni və 8 strateji yüksəkliyi işğaldan azad etdi. Bununla, hərbi əməliyyatlar gedişində işğaldan azad edilmiş yaşayış məntəqələrinin sayı 300-ə çatdı.
2020-ci il noyabrın 9-dan 10-na keçən gecə prezident İlham Əliyev Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan və Rusiya prezidenti Vladimir Putin üçtərəfli birgə bəyanat qəbul etdilər. Birgə bəyanatın imzalanmasından sonra heç bir güllə atılmadan 2020-ci il noyabrın 20-də Ağdam rayonu, noyabrın 25-də Kəlbəcər rayonu, dekabrın 1-də Laçın rayonu azad edildi.
Prezident İlham Əliyevin 2020-ci ilin dekabrında imzaladığı Vətən müharibəsinin yekunları ilə bağlı fərman və sərəncamları əsasında:
03 dekabrda 8 noyabr- “Zəfər günü” və 27 sentyabr-“Anım günü” təsis edildi. Azərbaycan xalqının Vətən müharibəsində göstərdiyi misilsiz qəhrəmanlığın və qazandığı möhtəşəm zəfərin nümayiş etdirilməsi, şəhidlərimizin xatirəsini əbədiləşdirmək üçün Bakıda Vətən müharibəsi memorial kompleksinin və Zəfər muzeyinin yaradılması qərara alındı.
Bəli, qürurla deyə bilərik ki, bu gün biz qalib ölkənin vətəndaşlarıyıq. Hər bir Azərbaycan vətəndaşı xoşbəxtdir ki, bu tarixi qələbənin şahidi oldu. Buna görə xalqımıza bu xoşbəxtliyi və tarixi qələbə qələbə sevincini yaşadan müzəffər ordumuza borcluyuq. Vətən naminə canlarından keçən şəhidlərimizin əziz xatirəsi qəlbimizdə daim yaşayacaq. Onların hər biri əsl qəhrəman, gələcək nəsillərə rəşadət və qorxmazlıq nümunəsidir.
Yaşasın Ali Baş Komandan!
Eşq olsun, Müzəffər Azərbycan Ordusuna!
Günay Fərzəliyeva, YAP Bərdə rayon təşkilatı fəalı, Bərdə şəhər akademik Zərifə Əliyeva adına texniki fənlər təmayüllü məktəb-liseyin Tarix müəllimi.
